10 συμβουλές για την μαθητεία στο Σαολίν Κουνγκ Φου

Μαθητεία. Τι σημαίνει; Αυτή η μυστηριώδης σχέση μεταξύ μαθητή και δασκάλου. Είτε μιλάμε για τον χαρακτήρα του Τζετ Λι (Jet Li) στον ναό Σαολίν που επιθυμεί να γίνει μαθητής από εκδίκηση (προφανώς λάθος ο λόγος) είτε μιλάμε για τον Luke Skywalker (από την τριλογία Star Wars) που προσπαθεί να αποδείξει την αξία του στον Yoda, μαθητεία είναι ο τρόπος του δασκάλου να πει σε σένα και στον κόσμο γενικά, ότι σε έχει αποδεχθεί στην σχολή του, στην οικογένειά του, την οικογένεια του Κουνγκ Φου. Αλλά όμως πρέπει να αποδείξεις ότι το αξίζεις ως καρδιά, χαρακτήρας και δράση, για να πάρεις την θέση σου δίπλα του. Εδώ παραθέτουμε δέκα συμβουλές του τι σημαίνει να είσαι μαθητής - μαθητής του Σαολίν πιο συγκεκριμένα - και για το πώς να διαβεί κάποιος αυτό το μονοπάτι.

"Το να κυβερνάς τους άλλους είναι ισχύς. Το να κυβερνάς τον εαυτό σου είναι αληθινή δύναμη” - Λάο Τσε

Όταν αποφασίσεις να ακολουθήσεις το μονοπάτι της μαθητείας, το πιο σημαντικό ερώτημα που χρειάζεται να ρωτήσεις τον εαυτό σου είναι: Γιατί; Γιατί το θες αυτό; Είναι για να καυχιέσαι; Να βγαίνεις για καφέ και να λες "Κοίτα φίλε! Είμαι μαθητής του Σαολίν Κουνγκ Φου!” Ελπίζεις ότι θα σου δοθούν τα κλειδιά για τον ναό; Ελπίζεις ότι όλα τα μυστικά του Σαολίν Κουνγκ Φου θα αποκαλυφθούν ξαφνικά σε σένα; Ή απλώς κοιτάς να εμβαθύνεις στην τέχνη αυτή και στην σχέση ανάμεσα σε σένα και στον δάσκαλό σου, ο οποίος στα κινεζικά αποκαλείται "Σι Φου" 师父 (Shī Fu) που σημαίνει "Δάσκαλος - Πατέρας", ώστε να νιώσεις ένα γενικότερο αίσθημα οικογένειας ανάμεσα σε σένα και στα υπόλοιπα αδέρφια σου στο Κουνγκ Φου; Ρώτα τον εαυτό σου ειλικρινά, κοίταξε μέσα σου και σιγουρέψου ότι οι απαντήσεις που θα πάρεις είναι οι σωστές για σένα.

Αν ψάχνεις μαθητεία στο αυθεντικό Σαολίν, τότε το πιο πιθανό είναι να είσαι μαθητής του Σαολίν Κουνγκ Φου. Σωστά; Το πιο σωστό είναι να ψάχνεις μαθητεία δίπλα σε έναν Σαολίν πολεμιστή - Γου Σενγκ" 武僧 (Wǔ Sēng) . Σε αυτή την περίπτωση, η βασική προϋπόθεση της αποδοχής είναι το επίπεδο των ικανοτήτων σου στο Κουνγκ Φου. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να είσαι ο επόμενος Τζετ Λι ή Μπρους Λι ή κάποιο ιδιαίτερο ταλέντο, αλλά το ότι θα πρέπει να δουλεύεις σκληρά. Κάνε κτήμα σου τουλάχιστον τη "βασική κατάρτιση" Σαολίν, Τζι Μπεν Κουνγκ 基本功 (Jī Běn Gōng) όπως ονομάζεται. Το κυριότερο είναι ότι πρέπει να δείξεις στον δάσκαλό σου ότι μπορείς να φας "πίκρα" - Τσι Κου 吃苦 (Chī Kǔ), όπως χαρακτηριστικά λέμε στο τέλος κάθε μαθήματος. Μόνο με το να δοκιμάσεις το "πικρό” θα μπορείς ειλικρινά να εκτιμήσεις το "γλυκό”. Πρέπει να επιζητείς την "αντιξοότητα" αν θέλεις να "σμιλέψεις" πραγματικά τον εαυτό σου. Έτσι η κούραση αυτή γίνεται "γλυκιά". Εξασκήσου με την καρδιά σου και απόδειξε ότι είσαι αντάξιος του μαθήματος που λαμβάνεις, έτσι θα γευτείς τα οφέλη αυτού που κάνεις.

"Έχω μόνο τρία πράγματα να σας διαδάξω: την απλότητα, την υπομονή και την συμπόνια. Αυτά τα τρία είναι οι μεγαλύτεροι θησαυροί” - Λάο Τσε

Όταν επιθυμείς να γίνεις μαθητής του Σαολίν, η υπομονή πρέπει να γίνει η καλύτερή σου "φίλη". Ο δάσκαλός σου θα θέλει να είναι σίγουρος ότι έχεις ό,τι χρειάζεται. Θα θέλει να είναι σίγουρος ότι έχεις τον χαρακτήρα, την καρδιά, την συμπόνια και τον σεβασμό, για να υπηρετείς ως μαθητής. Ως μαθητής, είσαι εκπρόσωπος του δασκάλου σου και του ναού του ίδιου. Θα είσαι υπό συνεχή παρατήρηση, εξέταση. Θα περιμένει να σιγουρευτεί ότι είσαι το είδος ανθρώπου που θέλει ο ίδιος ως εκπρόσωπό του στον υπόλοιπο κόσμο έξω. Φρόντισε να μην είσαι "ανεπαρκείς" μπροστά του.

Για να γίνεις μαθητής, δεν εξαρτάται μόνο από το να σε θέλει ο δάσκαλός σου, αλλά εξίσου σημαντικό είναι και εσύ να θες τον δάσκαλό σου και τα αδέρφια σου στο Κουνγκ Φου. Πρόκειται να γίνεις μέρος μία νέας μεγαλύτερης οικογένειας. Φρόντισε να είναι η οικογένεια με την οποία μπορείς να ζεις. Όταν για πρώτη φορά εισέρχεσαι σε σχολή Σαολίν ή σε οποιαδήποτε σχολή Κουνγκ Φου παρατήρησε και γνώριζε ότι ταυτόχρονα σε παρατηρούν. Σιγουρέψου ότι είναι το μέρος στο οποίο θέλεις να είσαι. Αν ταιριάξεις με το δάσκαλό σου, λογικά μετά από αρκετό καιρό, αυτή η σχέση μόνο θα δυναμώνει. Αυτό όμως μπορεί να μην συμβαίνει σε εσένα. Μπορεί να χρειάζεται να ψάξεις για να βρεις τον δάσκαλο με τον οποίο ειλικρινά θα συνδεθείς. Επίσης λογικά θα πρέπει να ταιριάξεις και με τους συμμαθητές σου που σαν "συναγωνιστές" (και όχι "ανταγωνιστές") επιδιώκεται το ίδιο πράγμα, την εμβάθυνση στην τέχνη και τον εαυτό σας.

Γνώρισε τον δάσκαλό σου. Μπορεί να ακούγεται αφελές αλλά δεν είναι. Ο δασκαλός παραμένει άνθρωπος - πολύ πιθανό να έχει προχωρήσει λίγο παραπέρα στο μονοπάτι του Κουνγκ Φου απ’ ό,τι εσύ αλλά και πάλι είναι άνθρωπος. Ως τέτοιος έχει και εκείνος ελαττώματα και μία προσωπικότητα όπως έχεις και συ. Είναι προς το συμφέρον σου να τα λάβεις όλα υπόψη σου. Όλοι έχουμε δει τις παλιές ταινίες Κουνγκ Φου, όπου ο μαθητής βλέπει τις πολεμικές ικανότητες του δασκάλου του και πέφτει στα γόνατα και εκλιπαρεί να τον πάρει για μαθητή. Αυτό είναι σαν να πέφτεις στα γόνατα μπροστά σε κάποιον και να διακηρύσσεις την αγάπη σου. Αν και πολλά μπορούν να ακουστούν, η αγάπη με την πρώτη ματιά όντως υπάρχει αλλά και πάλι χρειάζεται χρόνος, για να γνωρίσεις το πιθανό σου ταίρι. Μπορεί να ροχαλίζει ή να μασάει με το στόμα ανοιχτό. Μπορείς να ζήσεις με αυτό; Είναι εύλογο το να ξέρεις αν μπορείς να ζήσεις με τις συνήθειες και την προσωπικότητα του δασκάλου σου. Δεν μπορώ να το τονίσω περισσότερο αλλά πρέπει να δεις αυτή την σχέση σαν μία μακροχρόνια δέσμευση. Αντιμετώπισέ την σαν γάμο και όχι σαν "ραντεβού στα τυφλά".

Αν πραγματικά ενδιαφέρεσαι για την Σαολίν μαθητεία θα πρέπει να επενδύσεις λίγο χρόνο στην τεράστια και λαμπρή ιστορία του Σαολίν (πάνω από 1500 χρόνια). Όχι μόνο θα σε βοηθήσει να κατανοήσεις από πού προέρχεται η αγαπημένη σου τέχνη αλλά θα δείξει και στον δάσκαλό σου ότι έχεις ένα ενδιαφέρον να μπείς "στο ψαχνό” του Σαολίν κι όχι μόνο το "δέρμα” του. 

Γνωρίζεις την ιστορία του Λι Σι Μιν 李世民 (Lǐ Shì Mín); Του Κιμνάρα 緊那羅 (Jǐn Nà Luó); Από πού προέρχονται οι παραδοσιακές φόρμες; Γιατί δημιουργήθηκαν; Το να είσαι καταρτισμένος σχετικά με την ιστορία και τις εφαρμογές του Σαολίν δείχνει στον δάσκαλό σου ότι ψάχνεις να κατανοήσεις ειλικρινά το δέρμα, τους μυς και τα κόκαλα του Σαολίν.

Επίσης, καλό είναι να επενδύσεις κάποιο χρόνο να μάθεις την Κινεζική γλώσσα. Αν θες να ταξιδέψεις στο λίκνο του Σαολίν, στο Σονγκ Σαν, στο ναό και στα γύρω μοναστήρια οι πιθανότητες να μιλάνε αγγλικά οι δάσκαλοι είναι μικρές ή μηδενικές. Αυτό που θες είναι να μάθεις εσύ από αυτούς, όχι αυτοί από εσένα. Μην περιμένεις να ξέρουν την μητρική σου γλώσσα. Δείχνεις πολύ μεγάλο σεβασμό με το να προσπαθήσεις έστω να την μάθεις.

Όπως συμβαίνει με πολλά ταξίδια, βοηθάει να βρεις κάποιον που έχει πάει κάπου πριν από εσένα. Μίλα με κάποιον από τους ήδη υπάρχοντες μαθητές του δασκάλου ώστε να σε καθοδηγήσει μέσα στην διαδικασία της μαθητείας και τις υποχρεώσεις που έχεις. Το πιο πιθανό είναι ο δάσκαλος να μην είναι αυστηρός μαζί σου στην αρχή και να παραβλέψει τα λάθη σου. Αλλά το να ρωτάς τι πρέπει και τι δεν πρέπει - μία καθοδήγηση στο να ξέρεις τι να περιμένεις, σίγουρα δεν βλάπτει.

Ως μαθητής, μάθε τον ρόλο σου. Τι περιμένει ο δάσκαλός σου από εσένα; Μιλάς για την κουλτούρα των Σαολίν στον κόσμο γενικά; Περιμένει από εσένα να ακολουθήσεις πιστά κάποιες αρχές; Υπάρχουν οικονομικές υποχρεώσεις στην σχέση σας; Βασικά πρέπει να υπάρχουν καλοί λογαριασμοί. Ο μαθητής οφείλει να είναι κόσμιος, να σέβεται τον δάσκαλό του και να διαδίδει το Σαολίν Κουνγκ Φου στον κόσμο, ωστόσο ο δάσκαλος δαπανά τον χρόνο του για να διδάξει και γι' αυτό πρέπει να αμείβεται. Τα χρήματα είναι ένας τρόπος να ανταποδώσεις τη γνώση που λαμβάνεις ως μαθητής. Παλαιά οι μαθητές υπηρετούσαν τους δασκάλους τους με άλλους τρόπους ως αντάλλαγμα. Στις μέρες μας δυστυχώς ή ευτυχώς το μόνο μέσο ανταλλαγής αγαθών ή υπηρεσιών είναι το χρήμα. Βέβαια σε πολλές περιπτώσεις υπάρχουν σχέσεις δασκάλου - μαθητή, οι οποίες μοιάζουν περισσότερο με επαγγελματική σχέση παρά με προσωπική σχέση. Αυτό πρέπει να το προσέξει ο μαθητής ώστε να μην τον εκμεταλλεύονται επιτήδειοι. Όπως και στο χέρι του δασκάλου είναι αυτή η σχέση, να έχει τη σωστή λειτουργία. Η αμοιβή του δασκάλου επιπλέον δηλώνει την ανάγκη του μαθητή για μάθηση, θυσιάζει κάτι γι' αυτόν και δηλώνει την ευθύνη του απέναντι σε αυτό που ακολουθεί. Ωστόσο αν ο μαθητής μετά από καιρό έχει αποδείξει έμπρακτα την αφιέρωσή του στο δάσκαλο και στην τέχνη του Σαολίν, τα χρήματα στη σχέση τους μπορούν ακόμα και να παρακαμφθούν.

Ανεξάρτητα από το ποιες είναι οι υποχρεώσεις που σου έχουν τεθεί από τον δάσκαλό σου, να είσαι ειλικρινής στις υποσχέσεις σου. Με το να είσαι ειλικρινής στις υποσχέσεις σου είσαι ειλικρινής στον εαυτό σου, τιμάς τον δάσκαλό σου, την οικογένειά του Κουνγκ Φου και τελικά τον ναό Σαολίν και την λαμπρή του ιστορία.

Θυμήσου ότι γίνεσαι μαθητής για να εμβαθύνεις στην σχέση σου με τον δάσκαλό σου ώστε να μάθεις όσο πιο πιστά γίνεται αυτό που σου διδάσκει και για να τον τιμήσεις. Αυτό θα πρέπει να είναι αρκετό. Μην περιμένεις ότι όλα τα μυστικά του Σαολίν Κουνγκ Φου θα γίνουν ξαφνικά δικά σου ή ότι οι πύλες του ναού θα ανοίξουν διάπλατα για σένα. Είναι πολύ πιθανό να μυηθείς σε υψηλότερου επιπέδου πρακτικές, πρακτικές που ένας μη - μαθητευόμενος δεν θα γνωρίσει, αλλά μην είσαι ανυπόμονος, αυτό είναι υστεροβουλία. Μην επιδιώκεις τιμές, δόξες ή να γίνεις οπωσδήποτε δάσκαλος, αν πρέπει να γίνει αυτό θα το κρίνει ο δάσκαλος και μόνο. Επίσης παραδοσιακά στους δασκάλους δίνεται ένα μοναστικό όνομα βασισμένο στη γενεαλογία του ναού Σαολίν και σύμφωνα με την γενιά του δασκάλου στην οποία εμπίπτει. Αυτό κανονικά γίνεται με μια ιδιαίτερη τελετή και το σωστό όνομα το επιλέγει ο δάσκαλός για τον μαθητή. Στην "Πηγή του Νεαρού Δάσους" το όνομα ενός νέου δασκάλου το επιλέγει ο ίδιος ηγούμενος του ναού Σαολίν. Τα ονόματα δεν δίνονται αυθαίρετα από οποιοδήποτε Έλληνα δάσκαλο στους μαθητές του. Ωστόσο όπως και με πολλά άλλα πράγματα διαδικαστικά, αυτά δεν γίνεται να επισπευσθούν ή να γίνουν κατά παραγγελία.